Leverbot: nu hét moment om te kijken of er iets speelt!

Leverbot is een parasiet die na opname een ontwikkeling in de lever van herkauwers, dus ook schapen en geiten, kan doormaken. De cyclus van de leverbot is vrij ingewikkeld (zie figuur hiernaast), maar verloopt altijd via een “specifiek” slakje. De mate van infectie in een jaar is afhankelijk van de hoeveelheid slakken die zich in een jaar hebben kunnen ontwikkelen. In het schaap zitten volwassen leverbotten die leverboteieren uitscheiden via de mest. Na enkele tussenstadia vindt opname door de leverbotslak plaats (zonder slak kan leverbot zich niet ontwikkelen). In de slak ontwikkelt de leverbot verder tot een infectieus stadium en zal na een periode van regen een leverbotinfectie op het land afzetten, waardoor het schaap weer geïnfecteerd kan worden. Vervolgens ontwikkelt leverbot in het schaap weer tot een volwassen vorm die eieren uitscheidt. Deze hele cyclus in het schaap én in de slak duurt ongeveer een half jaar.

In het verleden bracht de Werkgroep Leverbotprognose een voorlopige en een definitieve prognose uit. Hiermee werd jaarlijks informatie gegeven over het risico op een leverbotinfectie in Nederland. Een nauwkeurige voorspelling is echter nooit te geven en we weten dat in onze praktijk gebieden zijn waar we altijd alert moeten zijn op een leverbotinfectie.

Om meer informatie te krijgen of er een leverbotinfectie op uw bedrijf speelt bestaat er de mogelijkheid om dit via bloed- of mestonderzoek te laten onderzoeken. Bij bloedonderzoek kunnen wij van een vijftal jonge dieren (dieren die afgelopen jaar voor het eerst buiten zijn geweest) bloedmonsters verzamelen en deze laten testen op afweerstoffen leverbot. Als zij positief zijn betekent dit dat er het afgelopen jaar in ieder geval een leverbotinfectie bij de dieren is opgetreden. Een behandeling is dan noodzakelijk. Bij een negatieve uitslag (geen afweerstoffen aangetoond) kan een behandeling overgeslagen of uitgesteld worden.

Een andere mogelijkheid is om een gemengd mestmonster te nemen van enkele dieren (minimaal vijf) en deze op de praktijk te laten onderzoeken op leverboteieren. Hierbij geldt ook dat als leverboteieren in de mest aangetoond worden, dit een reden is voor de behandeling van dieren. Dit laatste is in deze tijd vaak eenvoudig uit te voeren, omdat de meeste schapen nu bij huis zijn in verband met aflammeren. Groot voordeel daarbij is dat dieren bij een aangetoonde leverbotinfectie behandeld kunnen worden en in ieder geval ‘schoon’ zijn, dat wil zeggen dat zij geen leverboteieren uitscheiden, als zij weer in het voorjaar naar buiten gaan.

ACTIE MESTONDERZOEK (FEB/MRT 2022)
Leverbotinfecties zijn in ons praktijkgebied niet onbekend en met de toename van leverbotinfecties bij schapen, willen we graag in kaart brengen hoe de situatie in ons gebied is. Door middel van mestonderzoek willen we onderzoeken of uw dieren geïnfecteerd zijn met leverbot. Naast het mestonderzoek willen we u aan de hand van de uitslag ook een aantal aanvullende vragen stellen om zo een volledig mogelijk beeld te krijgen. Uiteraard zullen wij de resultaten van het onderzoek met u delen.

• Onderzoek uitgevoerd door student diergeneeskunde Marit Wismeijer;
• Leverbotonderzoek tegen gereduceerd tarief: €17,50 (Excl. BTW) per monster (i.p.v. €31,57);
• Breng de mest van uw dieren naar de ULP of laat het ophalen door de bezorgservice (kosten €4,95);
• Meng bij voorkeur minimaal 5 dieren bij elkaar van een bepaalde leeftijdsgroep;
• Uitslag wordt aan u teruggekoppeld en u ontvangt passend advies om evt. een behandeling in te zetten.

Heeft u over leverbot vragen en/of wilt u advies van één van onze dierenartsen? Bel dan naar de praktijk via het telefoonnummer 0348-442653.