Houd uiergezondheid onder controle in de zomer!

In de zomermaanden zien we elk jaar opnieuw dat de uiergezondheid onder druk komt te staan: het tankcelgetal loopt op, er zijn meer gevallen van klinische mastitis en er ontstaan koeien met een chronisch verhoogd celgetal. Dit komt doordat er in de zomer extra risico’s zijn waardoor de kans op mastitis toeneemt. Enerzijds komt dit doordat de koe door verminderde immuniteit zelf minder goed in staat is om een nieuwe infectie effectief te bestrijden, bijvoorbeeld als gevolg van hittestress, wisselingen in het rantsoen en andere stress factoren. Het gevolg kan een uierontsteking veroorzaakt door bijvoorbeeld E. coli zijn.

Anderzijds komt dit doordat een aantal bacteriën erg goed gedijen bij hogere temperaturen. Een goed voorbeeld hiervan is de bacterie Streptococcus uberis. Deze bacterie kan in de zomermaanden explosief vermeerderen in het boxmateriaal of in het afkalfhok. Om een indruk te geven: bij een temperatuur van 37 graden en voldoende vocht en organisch materiaal kan deze bacterie zich in 24 uur van 1 bacterie tot 1 miljoen bacteriën vermenigvuldigen! Ook spelen vectoren, zoals vliegen, een rol in de verspreiding van bacteriën. Een bekend voorbeeld hierbij is zomerwrang.

In de zomermaanden is hygiëne op het bedrijf dus nog belangrijker dan de rest van jaar. Belangrijk is om te bedenken dat bacteriën niet alleen een voedingsbodem (vuil) nodig hebben om te groeien, maar ook vocht en een voldoende hoge temperatuur. Zo zien we rondom waterbakken, plassen, drassige kavelpaden en andere vochtige plekken veel hogere aantallen bacteriën dan op droge plekken. Zorg dus dat alles niet alleen zo schoon, maar ook zo dróóg mogelijk is.

Dipmiddelen
Sinds kort biedt de ULP ook een assortiment aan dipmiddelen aan van ECOLAB. Deze zijn voor scherpe prijzen via ons te bestellen en zullen bij u afgeleverd worden. Onderzoek van Huijps et al. (2010) geeft aan dat speendesinfectie de belangrijkste maatregel was om verhoogd celgetal en mastitis te voorkomen, ten opzichte van 17 andere managementfactoren.

• Voordippen: enkele veehouders binnen onze praktijk doen aan voordippen. Ondanks het feit dat dit meer tijd kost heeft dit zeker een positief effect op de algehele uiergezondheid. Het is dan ook niet gek dat veel bedrijven die kaas maken, vaak voordippen en daarbij ook lage celgetallen hebben. Immers, des te schoner de uiers zijn, des minder kans op infectie van de betreffende koe, of van besmetting van andere koeien. Niet elk middel is echter geschikt om gebruikt te worden als voordipmiddel. Er mogen namelijk geen residuen in de melk terechtkomen die de kwaliteit beïnvloeden.
• Dippen na het melken: op het gebied van dipmiddelen is er ontzettend veel op de markt. Aan de hand van de analyse van alle ingeleverde melkmonsters bij onze praktijk, of bijvoorbeeld aan de hand van de tankmelkantibiogram van de GD, kan een inzicht verkregen worden of er voornamelijk koe gebonden of omgevingsgebonden kiemen op het bedrijf aanwezig zijn. Voorbeelden van enkele bekende kiemen zijn te zien in onderstaand figuur. Deze figuur laat zien dat dit per kiem verschilt en dat dit niet helemaal zwart wit is. Voor de verscheidenheid aan kiemen hebben wij jodiumsprays en jodiumbarrière dipmiddelen in het assortiment opgenomen, evenals een spray en dip op basis van melkzuur.

Zoals eerder aangegeven is dippen of sprayen belangrijk, maar niet het enige wat u kunt doen voor een goede uiergezondheid. Hieronder nog een aantal tips die u kunt toepassen om het celgetal in de tank of het aantal mastitisgevallen onder controle te krijgen:

• Melkstellen naspoelen na hoog celgetal en mastitis koeien, liefst met heet water (>85ᵒC)
• 1 doek per koe gebruiken
• Melkershandschoenen gebruiken
• Boxen uitkrabben: krab de boxen direct uit als de koeien naar buiten gaan. Dan hebben ze de tijd om op te drogen en blijft de bacteriegroei beperkt
• Extra vochtopnemend vermogen in boxen zoals kalk, BoxClean of Actisan
• Voerhek: laat de koeien na het melken liefst een half uur vaststaan aan het voerhek, dan kan het slotgat sluiten en het dipmiddel inwerken.
• Dip of spray ook in de zomer 2x daags. Dit verzorgt en ontsmet de spenen, ook al zijn de uiers schoner.
• Vliegen: bestrijdt de vliegen structureel
• Afkalfhok: veel infecties vinden rond het afkalven plaats, houdt het afkalfhok te allen tijde schoon en droog
• Kavelpad: pak drassige plekken rond het kavelpad aan.

Wilt u graag in gesprek komen met onze expert uiergezondheid Betsie Krattley en Mark van de Pol? Neem dan telefonisch contact op met de praktijk: 0348-442653 of stuur een mail naar info@ulp.nu.